Filtre Hakkında Her Şey

Havada bulunan istenmeyen gaz, buhar ya da başka tanecikleri ayrıştırmaya yarayan cihaz ya da malzemelere #filtre# denir.

KULLANIM ALANINA GÖRE FİLTRE ÇEŞİTLERİHavalandırma ve hava şartlandırma sistemleri binaların ve tesislerin mühendislik yapısının bir parçasını oluşturmaktadır. Bu sistemler sayesinde yaşam alanlarında ihtiyacı duyulan temiz hava elde edilebilmektedir.Yaşam kalitesinin yükseltilmesi sağlanan bu sistemlerde kullanılan elemanlarda oluşturulacak hava kalitesinde büyük rol oynamaktadır. Havalandırma sistemlerinde filtreler hava kalitesinin belirleyici faktörü olarak kullanılmaktadır. Hava kalitesinin tespitinde önemli bir rol oynayan bu #filtre# elemanlarının basit yapısına rağmen çok hassas ölçüm ve standartlar çerçevesinde üretilmesi gerekmektedir.Klima santrallerinde ve havalandırma sistemlerinde dış havadaki tanecikleri, toz, toprak ve benzeri istenmeyen cisimleri tutmak, havalandırma cihazları girişlerinde gerekli ayrımları yapmak, besleme havalarındaki virüs ve bakterileri azaltmak amacıyla uygun filtreler kullanılmalıdır. Bütün filtreler en ufak bir sızdırmaya izin vermeyecek tarzda imal edilmelidir.1 Metal FiltrelerMetal filtreler galvaniz saç veya alüminyum çerçeve içerisinde panel veya arttırılmış yüzeyli olarak örgü tel veya alüminyum perfore saç kullanılarak 20 mm, 48 mm, 96 mm derinliklerinde standart ebatlar ve standart dışı ebatlarda üretilir. Kademeli havalandırma sistemlerinde kaba toz tutulmasında ve mutfak davlumbazlarında yağ tutucu #filtre#olarak kullanılır. 2 Kaset FiltrelerYıkanabilir Kaset Filtreler, poliüretan filtre malzemeli olup 10mm, 20 mm, 8 mm, 96 mm'lik çerçeveler içerisinde standart içi ve standart dışı ölçülerde üretilir. Kaset filtreler, selülozik esaslı ve fiberglas esaslı olarak üretilirler.100°C ye kadar olan sıcaklıklarda selülozik veya sentetik esaslı standart kaset filtreler, 100°C yi aşan sıcaklılarda ise fiberglas esaslı alüminyum kafesli kaset filtreler kullanılmalıdır.Kaset filtreler, havalandırma ve boyama sistemlerinde yoğun olarak kullanılırlar.Kademeli havalandırma sistemlerinde çok kez yıkanabilirliğinden dolayı ön filtre olarak kullanılması tercih sebebidir.Panel ve Arttırılmış Yüzeyli Filtreler, sentetik elyaf filtre ve cam elyaf filtrelerden mamul olup 25 mm plastik, 10 mm, 20 mm alüminyum, 45 mm, 48 mm, 96 mm galvaniz saç, 48 mm karton çerçeveden imal edilir. HVAC sistemlerinde kullanılır.Poliüretan esaslı rulo filtreler, merkezi tip havalandırma sistemlerinde, fan-coil emişlerinde ve split klimalarda ön filtre olarak kullanılmaktadır. Gözenekli poliüretan yapısı ile G2 sınıfında yıkanabilir filtrelerdir. Standart plakalar haline veya istenilen ölçülerde kesilerek panel filtrelerde ön filtre malzemesi olarak kullanılmaktadır. 3 Torba FiltrelerSentetik elyaf malzemeden mamul torba filtreler, yüksek toz tutma kapasitesi ile üstün performans gösterirler. 500 mm, 600 mm derinliklerinde imal edilen torba filtreler, özel ebatlarda da imal edilirler.Sentetik elyaflı torba filtreler, havalandırma sistemlerinde kullanılırlar. Hijyenik klima sisteminde ise büyük taneciklerin tutulması ve HEPA filtrenin korunması amacıyla klima santralinin içine monte edilirler.Sentetik elyaflı torba filtreler G4 (EU4) - F5 (EU5) - F6 (EU6) - F7(EU7) - F9(EU9) sınıfında filtreleme yaparlar.4 Kompakt Torba FiltrelerSabit cepli torba filtreler olarak da isimlendirilen kompakt torba filtreler, cam lifinden mamul filtre kâğıdı ile mini pileli olarak üretilmiştir. Cam lifinden mamul filtre kâğıdı termo-plastik ayırıcılar ile birbirinden ayrılarak pilelenmiş ve V şeklinde cepler oluşturan plastik kasa içerisine yerleştirilmiştir. Bu modelde sıkıştırılmış pileli filtreler oldukça hafif olmakla birlikte montajı da oldukça kolaydır. Kullanım sonrası yakılarak imha edilebilirler.Sabit cepli torba filtreler, havalandırma sistemlerinde kullanılırlar. Hijyenik klima sisteminde ise büyük taneciklerin tutulması ve HEPA filtrenin korunması amacıyla klima santralinin içine monte edilirler.Sabit cepli torba filtreler G4 (EU4) - F5 (EU5) - F6 (EU6) - F7(EU7) - F9(EU9) sınıfında filtreleme yaparlar.5 Rulo FiltrelerPPI filtreler poliüretan süngerden yapılmıştır. Ön filtrelemede çok yıkanabilir özelliğinden dolayı tercih sebebidir.1,25x2 m ebatlarında plaka halinde çeşitli kalınlıklarda olup, istenilen ebatlarda panel ve kaset olarak imal edilirCam elyaf filtreler 50 ve 90 mm. kalınlıklarda olup standart rulo ebatlarında ve panel olarak kaset içlerinde imal edilir. Boya kabinlerinde boya tutucu olarak ve kademeli havalandırma sistemlerinde ön filtre olarak kullanılırSentetik elyaf filtre ısıl işlem ile birbirine bağlanmış %100 polyester liflerden üretilmiştir. İnsan sağlığı için hiçbir zararlı madde içermezler. Bazıları hava geçiş yönünü göstermek için su bazlı boyalarla renklendirilmiştir.Filtrelemenin her kademesinde kullanılan en ideal filtrelerdir. Standart ebatlarda rulo halde ve standart dışı ebatlarda bulunur.Yüksek verimli rulo sentetik elyaf filtreler oto boya kabinlerinde tavan filtresi olarak kullanılır. Isıl işlemle bağlanmış %100 polyester liflerden üretilmiş olup, özel bir katkı maddesi ile toz tutma kapasitesi arttırılmıştır.Temiz hava çıkış yönü polyesterlerle desteklenmiştir.Sentetik elyafa emdirilmiş aktif karbonlu rulo filtreler ısıl işlemle birbirine bağlanmış %100 polyester liflerden üretilmiştir. Ön filtreleme kullanıldığında organik kokuların giderilmesi için ekonomik çözümler sağlar. Hava temizleme cihazlarında, klima santrallerinde, mutfak aspiratör emişlerinde kullanılır .Filtre Elemanı Tazelenebilir (Yenilenen) Tip Rulo FiltrelerBu tip filtreler, filtre elemanı toz ile doldukça hareket ederek toz dolan kısım ötelenip yerine temiz filtre elemanı getirilir. Burada da yapıştırıcı bir madde ile kaplı veya tamamıyla kuru filtre elyafı kullanmak mümkündür. 6 HEPA ve ULPA FiltrelerHEPA' nın açılımı High Efficiency Particulate Arresting'dir. Yüksek etkinlikte tanecik yakalayıcı anlamına gelir.HEPA filtreler, %85 ve üzerinde, 0,3 mikrona kadar havada bulunan tanecikleri havadan arındırabilen filtrelerdir.HEPA filtrelerden daha hassas ve %99,99 oranına sahip olan filtrelere ise ULPA filtre denir. HEPA ve ULPA filtreler bakım gerektirmeyen, özel liflerden oluşan ve kâğıda benzer bir yapıya sahiptir. Bu filtrelerin belirli bir zaman dilimi içerisinde yenisi ile değiştirilmesi gerekir. HEPA ve ULPA filtreler kullanıldığı ortam havası kirliliğine ve kullanım sıklığına bağlı olarak en geç 6 ayda bir değiştirilmelidir.Günümüzde ameliyathanelerde, hastanelerde ve temiz oda uygulamalarında filtreleme performansı, güvenirliliğinden ve bakım gerektirmeyen yapısından dolayı HEPA ve ULPA filtreler kullanılmaktadır.HEPA ve ULPA filtrelerin MDF, plastik veya metal çerçeveli modelleri mevcuttur.7 Elektrostatik FiltrelerElektrostatik tip hava temizleyiciler, toz ve benzeri zerreleri tutmak için elektrostatik yükle hızlandırma prensibine göre çalışırlar, fakat endüstriyel (baca vs tozlarını tutmak için kullanılan) elektrostatik filtrelere nazaran daha düşük voltajla çalışırlar. Ticari maksatla imal edilen elektrostatik hava temizleyicilerin üç tipi ayırt edilebilir.a) İyonize Plakalı TipAşağıdaki şemada çalışma prensibi gösterilmiş olan bu tip elektrostatik hava temizleyicilerde 13.000 voltluk bir doğru akım gerilimi ile toz iyonizasyon alanı meydana getirilip plakalar arasında da 6000 volt gerilim muhafaza edilmek suretiyle tozların plakalar tarafından tutulması sağlanır. Toplanan tozların belirli aralıklarla buralardan alınması gereklidir.b) Filtre Elamanı Yüklenmiş İyonize Olmayan TipBu tip hava temizleyiciler, kuru filtre ile elektrostatik temizleyicilerin karakteristiklerini birleştirmektedir. Bir dielektrik filtre elamanının kuru tip filtrelerde olduğu gibi levha şeklinde tertip edilmesiyle sağlanır.Bu tip bir hava temizleyicide filtre temiz iken ortalama hava direnci; 1,25 m/s hava geçiş hızında 2,5 mmSS civarındadır. Fakat toz toplandıkça hava direnci hızla artar ve bu takdirde filtrenin değiştirilmesi gerekir.Havadaki nemin filtre di-elektrik özelliklerine etkisi ise; izafi nem % 70 seviyesini aştığında bu değer iki kat artar.c) Filtre Elamanı Yüklenmiş İyonize TipBu tip temizleyiciler yukarıdaki iki tip filtrenin etkilerini birleştirmektedir. Toz zerreleri korona neşredici tip iyonlaştırıcılarda yüklendikten sonra filtre elamanı yüklenmiş bir filtre perdesine tutulur. Bu surette iyonize olmayan tip temizleyicilere nispetle daha yüksek bir verim sağlanır. Bu tip temizleyicilerin toz yüklemesi ile filtre perdesinin toz tutma dengesi iyi tasarlanmazsa ve yüklenmiş toz zerreleri filtre perdesini aşıp klima hacmine girerse, bilhassa duvarlarda toplanarak tozlu yüzeyler meydana getirir.Elektrostatik Filtre (FEF) kirletici taneciklerin iyonizasyonu prensibine göre çalışmaktadır. CleanMist ten çıkan hava 'iyonizasyon' bölümüne geçerek burda 0,03 mikrona kadar olan tanecikler güçlü elektrik şarjına maruz bırakılmaktadır. İkinci 'toplama' bölümünde ters şarjlı plakalardan geçmektedirİyonize olmuş kirletici tanecikler plakalar tarafından çekilerek yüzeye yapışır. Filtre edilmiş hava %99 oranında kirleticilerden temizlenmiş olarak dışarı atılmaktadır.Uygun bakımla filtreler kesintisiz işletme ve yüksek verimlilik rahatlıkla sağlanabilmektedir.8 Aktif Karbon Filtreler Havalandırma emişlerinde kullanılan, organik kokuları, sigara kokularını tutan ön filtrelerdir. Sentetik elyafla da desteklenmiş çeşidi ayrıca tozlu ortamlarda toz tutucu olarak da kullanılır. Hava giriş yönü sentetik elyaf olup çıkış yönü aktif karbon emdirilmiş sentetik elyaftır. Kaset ve torba filtre halinde yüzeyi arttırılmış olarak standart ve standart dışı ebatlarda üretilir.Sentetik elyafa karbon edilmiş, yüzeyi mini-pileli arttırılmış yüzeyli, plastik kasalı sabit cepli filtre Granül karbonlu sabit cepli plastik kasalı filtre galvaniz kasa içerisinde yoğun miktarlı granül karbonlu filtre. Granül aktif karbonlu kaset filtreler standart ve standart dışı ebatlarda 48 mm, 96 mm derinliğe imal edilir. Granül Aktif Karbon Filtreler 4 mm çapında 25 kg'lık paketler halinde satılmaktadır.Aktif karbon filtrenin gaz moleküllerini yakalama ve tutma özelliği vardır. Aktif karbon filtrenin yüzeyi milyonlarca ufak gözenekten oluşmaktadır. Bu gözenekler sayesinde birçok koku yayan zehirli gazlar yakalanır. Aktif karbon filtreler kullanıldığı ortam havası kirliliğine ve kullanım sıklığına bağlı olarak değiştirilmelidir. Örneğin, sigara içilen bir ortamda aktif karbon filtrelerin 3 ila 6 ayda bir değiştirilmesi gerekmektedir.Aktif granül karbon filtreler ağır kokuların oluştuğu mekânlarda koku tutucu filtre olarak kullanılırlar. Aktif granül karbon filtrelerde, filtre kirlendiğinde sadece granül karbonlar değiştirilir. Filtrenin hücrelerini değiştirmeye gerek yoktur